धनगढी पोष्ट
सोमबार, २८ भदौ २०७८ मा प्रकाशित
धनगढी । सुदूरपशिचमका ५ वटा भाषलाई सरकारी कामकाजी भाषामा राख्दा जानी जानी रानाथारु भाषालाई कामकाजी भाषामा नराखेको भन्दै कैलाली कञ्चनपुरका रानाथारु आन्दोलनमा उत्रेका छन् ।
भाषा आयोगले गरेको शिफारिषमा रानाथारु भाषा १ नम्बरमै राखिएकोमा सुदूरपशिचम प्रदेश सरकारले जानीजानि राना कामकाजी भाषाको सूचिबाट अटाएको राना थारु समुदाको आरोप छ । ‘प्रदेशका ५ वटा भोषालाई सरिकारी कामकाजीको भाषामा समावेस गर्दा प्रदेश सरकारले रानाथारुलाई छुटाएकोछ, ‘राना थारु समाजका अध्यक्ष कृपाराम रानाले भने,‘सरकारलेनै हामी माथी अन्याय गरेकोछ, न्यायका लागि हामी आन्दोल गर्न बाध्य भएका हो ।’
सरकारी कामकाजीको भाषामा कुनैपनि समुदायको भाषा सुचिकृत गर्दा १ प्रतिशत जनसंख्या भएको हुनुपर्ने प्रावधान रहेकोछ । सुदूरपश्चिम प्रदेशको २७ लाख जनसंख्यामा १२ प्रतिशत रानाथारु रहेको उनले बताए । ‘कैलाली, कञ्चनपुरमा करिव साढे ३ लाख राना थारुको बसोबास रहेकोछ, ‘उनले भने, ‘यो १२ प्रतिशत बढी हो, हाम्रो भाषा पनि सरकारी कामकाजी भाषा हुनुपर्दछ । सुदूरपश्चिममा अन्य भाषामा पठनपाठन नभएको बताउँदै उनले कैलाली र कञ्चनपुरका ७ वटा विद्यालयमा राना थारु भाषामा अध्यापन हुँदै आएको बताए ।
सुदूरपशिचम प्रदेश सरकारले थारु, डोटेली, बैतडेली, बझाङ्गी र अछामी भाषालाई कामकाजी भाषामा समावेस गरेकोछ ।
सरकारी कामकाजी भाषामा आफ्नो भाषा समावेस नगरिएपछि कैलाली कञ्चनपुरका राना थारु समुदायले आज प्रदेशको अस्थाई सदरमुकाम धनगढीमा आज ९सोमबार० बिरोध ¥याली आयोजना गरेकोछ । रानाथारुको हक अधिकारका लागि गठित ८ वटा समितिको सहभागिता रहने बिरोध ¥यालीमा ¥यालीमा १० हजार राना थारुको सहभागिता रहने राना अगुवा कमल रानाले बताए ।
यसैगरि सुदूरपश्चिम प्रदेश सभामा दर्ता भएको प्रदेश प्रहरी सम्बन्धमा व्यवस्था गर्न बनेको विधेयक र प्रदेश निजामती सेवाको गठन, सञ्चालन र सेवाका शर्त सम्बन्धमा व्यवस्था गर्न बनेको विधेयकमा समेत राना थारुको समावेशिता नरहने गरि व्यवस्था गरिएको भन्दै राना थारु समुदायले विरोध जनाएका छन् ।