बाढी प्रभावित परिवारलाई पुनस्र्थापनामा समस्या

धनगढी । कैलालीमा बाढीका कारण प्रभावित बनेका परिवारलाई पनस्र्थापन हुन समस्या भएको छ । करिव ४ दिन सम्म बाढीको पानी घर भित्र रहदा कच्चि घरको अवस्था जिर्ण बन्नु र राम्ररी पानी नभिजेका कारण प्रभावितलाई पुनस्र्थान हुन केही समय लागने देखिएको छ । 

मेरो परिवार अहिले पनि वनमै बनाएको झपडिमा बसेका छ, ’ कैलालीको भजनी नगरपालिका–७, हिम्मतपुरका शिवलाल चौधरीले भने,‘घरमा पानी नसुकेका कारण हामी वनमै बसिरहेका हौं ।’ उनले पानी सुकेपनि घर मर्मत गर्न समस्या भएको बताए । घरमा भएको अन्न बाली बाढीले नष्ट गरेका कारण भएको पैसा खाद्यान्नमा खर्च गरेको सुनाउँदै उनले घर मर्मतका लागि पैसा अभाव रहेको बताए । टहराको बसाइ निकै कष्टकर भए कतै जाने विकल्प नभएको उनले बताए ।

‘घरबास नदीले लग्यो । बचेको केही धुर जग्गा नदीकै किनारामा परेकाले त्यहाँ घर लगाउन मिल्ने अवस्था छैन,’ चौधरीले भने,‘ ‘घरटहरा बनाउन अन्यत्र आफ्नो जग्गा छैन, हामी विचल्लीमा परेका छौँ ।’

सोही ठाउँका स्थानीय जयराम चौधरीले पनि बाढी पछि राजमार्गमै बसोबास गर्ने गरेको बताए । घर भत्केको छ,’ उनले भने,‘पुनर्निमाण नगरेर त्यहाँ बस्ने अवस्था छैन, आर्थिक अभावका कारण पुनर्निमाण गर्न सकिएको छैन ।’ मोहनाको कटानले घर जोखिममा परेपछि उनि विस्थापित भएका थिए । विस्थापित स्थानीय जयराम चौधरीको परिवार हुलाकी राजमार्गको छेउमा त्रिपाल टाँगेर बसेको छ ।

घामपानी, हावाहुरी नछेक्ने टहरामा बस्दा सर्प, किराफट्याङग्रा आदिको उत्तीकै डर रहेको उनले बताए । ‘खानेपानी, शौचालयको निकै समस्या छ,’ चौधरीले भने, ‘विस्थापित साना बालबालिका र बुढापाकाहरुलाई झन् सास्ती छ ।’ घरबास बाढीले बगाएकाले कहाँ बस्ने भन्ने अन्यौल रहेको चौधरीले दुखेसो पोखे ।

मोहना नदी कटानले घर बगाउन थालेपछि विस्थापित भएका हिम्मतपुर गाउँका १५ परिवार बिचल्लीमा परेका हुन् । गत साउन पहिलो साता विस्थापित भएका उनीहरु स्थानीय हिम्मतपुर सामुदायिक वन र हुलाकी राजमार्गको छेउछाउमा टहरा बनाएर बसिरहेका छन् । घरबास नदीले कटान गरिसकेकाले उनीहरुको उठीबास भएको छ । घरबास नहुँदा आफूहरु विचल्लीमा परेको पीडितको गुनासो छ ।

जमिन कटान गर्दै नदी बस्तीमा सोझिएपछि उनीहरु विस्थापित भएका हुन । नदीले बगाउनुअघि नै प्रहरी र स्थानीय मिलेर जोखिममा रहेका घर भत्काएर सामान सुरक्षित स्थानमा सारेका थिए । नदीले बगाउन थालेपछि आफ्नै घर भत्काएर विस्थापित हुनु परेको पीडित किसनलाल चौधरीले बताए ।