राना समुदायको तिज आज

धनगढी । तराईमा बसोवास गर्दै आएका राना समुदायको तिज आज मनाइदैछ ।

राना समुदायमा तिजलाई महत्वपुर्ण पर्वका रुपमा मनाइने गरिन्छ । देशभर मनाइने तिज झै राना समुदायका महिलाले पनि आज दिनभर ब्रतच बसेर पर्व मनाउने गरेको राना थारु समुदायका बुद्धिजीवी डा. जीवन रानाले बताइन् ।  त्यसरी वर्त बस्ने महिलाले आफ्ना भाई र भतिजाको दिर्घ आयु, शुख र शान्तिको कामना गर्ने गर्दछन् ।

‘पानीसमेत नखाएर दिनभरि व्रत बस्ने गर्छौ,’ उनले भनिन्, ‘पछि साँझ नदीमा पूजाआजा गरेर त्यहीँ प्रसादको रूपमा तयार पारिएको परिकार खाने चलन छ ।’

आफूहरूको तिज दरबिनाको तिज रहेको रानाले बताइन् । ‘अरू समुदायको जस्तो हाम्रो तिजमा दर खाने चलन छैन,’ उनले भनिन्, ‘साँझ पूजाआजा गरेर प्रसाद ग्रहण गरेपछि सामान्य भोजन गरेर महिलाले यो पर्व मनाउने गरेका छन् । राना समुदायमा महिला संगै पुरुष पनि तिजका दिन वर्त बस्ने गर्दछन् ।

तीजको दिन दिनभरि निराहार व्रत बसेर अपराह्न वा बेलुकातिर नदीमा गएर पूजा गर्ने चलन रहेको छ । त्यस क्रममा व्रतालु महिलाहरू समानकी डोला बनाउन प्रयोग गरिएको डोरी (मुरिया) काटेर लग्ने गर्दछन् । यसै गरी, झुरकी(कुसको गाँठो) बनाएर लग्ने चलन छ । विवाहित व्रतालुले सात वटा गाँठो र अविवाहितले पाँच वटा गाँठो बनाएर झुरकी लग्ने गरेको स्थानीय रामरतोदेवी रानाले बताइन् ।