२० हजार पूर्जा वितरण गर्ने अन्तिम तयारी हुँदा भूमी आयोग खारेज

धनगढी । राष्ट्रिय भूमि आयोगको कैलाली जिल्ला समितिले चालु आर्थिक मसान्तभित्रै २० परिवारलाई जग्गा दिने तयारी भइरहेका वेला सरकारले आयोजनै खारेज गरेको छ ।

समितिले बिहीबार दुई वर्षे कार्यकालको प्रगति विवरण सार्वजनिक गर्दै सो संख्यामा कैलाली जिल्लामा जग्गा धनि पुर्जा वितरणको अन्तिम तयारी अनुसार काम भइरहेको जनाएको थियो । समितका अध्यक्ष यज्ञराज उपाध्यायले स्थानीय तहले तदारुकता नदेखाएका कारण ढिलो भएपनि अहिले २० हजार पूर्जा तयारी अवस्थामा रहेका बताएका थिए ।

समितिका अनुसार भूमिहीन दलित परिवारको एक हजार २६५, भूमिहीन सुकुम्बासी परिवारको दुई हजार ९ सय २६ र अव्यवस्थित बसोबासीको ४६ हजार ८ सय ४६ कित्ता जमीन नापीको काम पनि खन्तिम चरणमा पुगेको थियो । ती सो कित्ताको आठ हजार दुई सय दुई दशमलब ३२ हेक्टर जमीन नापजाँच भएको अध्यक्ष उपाध्यायले बताए ।

कैलाली जिल्लामा रहेका १३ मध्ये १० स्थानीय तहमा नापजाँच सम्पन्न हुने चरणमा रहेको अध्यक्ष उपाध्यायले बताए । उनले टीकापुर नगरपालिका र जानी र जोशीपुर गाउँपालिकामा नापजाँच गर्ने तयारी भइरहेको बताए । उनले ति स्थानीय तहमा मध्ये टीकापुर नगरपालिकालाई जग्गा नापजाँचका लागि ११८ थान नक्सा र ६० थान फिल्डबुक हस्तान्तरण भइसकेको बताए ।

अध्यक्ष उपाध्यायले स्थानीय तहले भू उपयोग नियमावली २०७९ अनुसार स्थानीय तहले जग्गाको वर्गीकरण गर्न नसकेको कारणले भूमि सम्बन्धी समस्या समाधान गर्न ढिलाई भइरहेको बताए । उनले जग्गाको वर्गीकरण गर्न नसकेको कारण स्थानीय तहले जग्गाधनि पुर्जा दिन सिफारिस गर्न नसकेको बताए । भू उपयोग नियमावली अनुसार शहरी, औद्योगिक, सबोबास, कृषि, शहरोन्मुख, वन, खानी तथा खनिज लगायतका क्षेत्रमा जग्गा वर्गीकरण गर्नुपर्ने हुन्छ । वर्गीकरणको आधारमा जग्गा दिने व्यवस्था भूमि सम्बन्धी ऐन २०७६ मा भएको हुनाले वर्गीकरण गरेपछि मात्रै जग्गा दिन सिफारिस गर्नुपर्ने अध्यक्ष उपाध्यायले बताए ।

शहरी क्षेत्रमा बढिमा ७ धुर मात्रै जग्गा दिने व्यवस्था भएको र शहरी क्षेत्रमा त्यो भन्दा बढि जग्गा भोगचलन गरिरहेकोले पनि ऐनको व्यवस्था र वर्गीकरण नमिलिरहेकोले समस्या भएको बताए । स्थानीय तहहरुले वर्गीकरणको काम सकेर जग्गा दिन सिफारिस गरेमा अझै धेरै परिवारलाई जग्गा दिन सकिने उनले बताए ।

कैलाली जिल्लामा ७६ हजार ३८० कित्ता जग्गा  दर्ताका लागि निवेदन परेको छ । सो मध्ये २६५ परिवारलाई जग्गाधनि पुर्जा वितरण भइसकेको छ । धनगढीको वडा नं. ९ मा २२, लक्मीचुहा नगरपालिकाको वडा नं. ३ मा १३०, गोदावरी नगरपालिका वडा नं. १ मा ७ र बर्दगोरियामा ६ परिवारलाई जग्गाधनि पुर्जा वितरण भएको छ । गोदावरी नगरपालिकामा २२६ जना अव्यवस्थिति बसोबासीहरुको वर्गीकरण र राजश्व दस्तुर सम्बन्धी सूचना प्रकाशित भइसकेको भएपनि राजश्व धेरै भएको भनेर पुर्जा लिन नमानेको समितिले जनाएको छ ।