धनगढी पोष्ट
बिहिबार, १० माघ २०८१ मा प्रकाशित
धनगढी । सुदुरपश्चिम प्रज्ञा प्रतिष्ठानको कुलपति मुख्यमन्त्री र सहकुलपति सामाजिक विकासमन्त्री रहने साविकको व्यवस्थालाई प्रतिस्थापन गर्दै प्राज्ञ व्यक्तिलाई नै कुलपति र उपकुलपति नियुक्त गनुपर्ने सहितका सुझाव सुदुरपश्चिम प्रदेश सभामा पेश गरेको छ ।
‘सुदूरपश्चिम प्रज्ञा प्रतिष्ठान ऐन २०७६ लाई संशोधन गर्न बनेको विधेयक’को बारेमा बिभिन्न चरणको छलफलपछि समितिले प्रज्ञा प्रतिष्ठानको सहकुलपति नराख्ने व्यवस्था सहितको संशोधनको सुझाव पेश गरेको हो ।
सुदूरपश्चिम प्रदेशसभाको पाँचौँ अधिवेशनको बुधबारको १४ औँ बैठकमा समाजिक विकास समितिका ज्येष्ठ सदस्य शिवराज भट्टले विषयगत समितिमा दफावार छलफल भई स्वीकृत गरिएको उक्त प्रतिवेदन पेस गरेका हुन् ।
सुदूरपश्चिम प्रज्ञा प्रतिष्ठान ऐन २०७६ मा मुख्यमन्त्री प्रतिष्ठानको कुलपति र सामाजिक बिकास मन्त्री सहकुलपति रहने व्यवस्था छ । सामाजिक बिकास मन्त्रालयले प्रदेश सभामा दर्ता गराएको संशोधन बिधेयकमा पनि कुलपति र सहकुलपतिको व्यवस्थालाई यथावत राखिएको छ ।
सामाजिक समितिको प्रतिवेदनमा कुलपति र उपकुलपति मध्य एक जना अनिवार्य रुपमा महिला हुनु पर्ने व्यवस्था गरिएको छ ।
सामाजिक बिकास समितिले मुख्यमन्त्री प्रतिष्ठानको प्रमुख संरक्षक र सामाजिक बिकास मन्त्री संरक्षक रहने व्यवस्था गरेको छ ।
प्रतिवेदनमा कुलपति प्रमुख पदाधिकारी हुने व्यवस्था गरिएको छ । हालको ऐनमा प्रज्ञा प्रतिष्ठानको प्रमुख पदाधिकारी उपकुलपति रहने व्यवस्था छ ।
प्रतिवेदनमा प्राज्ञ परिषदले गरेका निर्णय कार्यान्वयनमा कुलपतिलाई सहयोग गर्ने जिम्मेवारी उपकुलपतिलाई तोकिएको छ ।
सामाजिक बिकास समितिका सदस्य धर्मराज पाठकले प्रज्ञा प्रतिष्ठान प्राज्ञहरुको संस्था भएकोले त्यसलाई स्वायत्त राख्ने हिसाबले संशोधन प्रस्ताव गरिएको बताउँछन् ।
प्रज्ञा प्रतिष्ठानलाईअलि स्वायत्त बनाउने गरि प्रस्ताव गरिएको छ । प्रदेश सभा सदस्य पाठकले भने प्राज्ञहरुको संस्था हो । त्यसैले यसमा प्राज्ञहरुलाई प्राथमिकता दिने व्ययवस्था प्रस्ताव गरिएको छ ।
प्रदेश सभा सदस्य पाठक प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा प्राज्ञहरुलाई नै प्राथमिकता दिने र राजनीतिबाट टाढा राख्न खोजिएको बताउँछन् ।
सामाजिक बिकास समितिको प्रतिवेदनमा २२ जनाको प्रज्ञा सभा र प्रज्ञा सभाका सदस्य सिफारिश गर्न सामाजिक बिकास मन्त्रीको संयोजकत्वमा एक समितिको व्यवस्था गरिएको छ ।
प्रतिष्ठानले ऐन कार्यान्वयन गर्न नियन, कार्यविधि र मापदण्ड बनाउन सक्ने व्यवस्था गरिएको छ ।
सुदुरपश्चिम प्रज्ञा प्रतिष्ठान ऐन २०७६ आएपछि २०७८ मा प्रदेश सरकारले एक उपकुलपति नियुक्त गरेको छ । तर हालसम्म नियमावली बन्न नसक्दा उपकुलपति बाहेक अन्य पदाधिकारीको नियुक्ति हुन सकेको छैन ।
सुदुरपश्चिमका प्राज्ञहरुले प्रज्ञा प्रतिष्ठानको ऐनमा संशोधन हुनु पर्ने र प्रज्ञा प्रतिष्ठानलाई स्वायत्त बनाइनु पर्ने माग गर्दै आएका छन् ।