तिहारमा फूल अभाव

धनगढी । कैलालीमा यस बर्ष तिहारका लागि फूलको अभाव देखिएको छ । लगातारको बर्षाका कारण फूलमा क्षेति भएपछि फूल अभाव भएको व्यवसायी बताउँछन् ।

स्थानीयका अनुसार बजारमा फूल अभाव देखाउँदै व्यवसायीले महंङ्गोमा फूल बेच्न थालेका छन् । ‘धेरै ठाउँमा फूल पाइदैन,’ धनगढी–३ की पुष्पा भट्टले भनिन्,‘पाइहालेपनि निकै महंगो मुल्य भनिरहेका छन्, घरमा पनि फूलको अभाव रहेको छ ।’ ‘बर्षा अघि राम्रो फस्टाएको फूल बर्षाका कारण ओइलाएको छ,‘उनले भनिन्,‘जसका कारण दीदि बहीनीलाई माला बनाउन समस्या भएको छ ।’ पहिला जस्तो सर्वशुलभ रुपमा कैलालीमा यो फूल पाइन छोडेको उनि बताउँछिन् ।

वर्षाका कारण फूल खेतीमा नोक्सानी भएकाले फूलको अभाव हुने देखिएको हो । कार्तिक पहिलो हप्ताको वर्षाका कारण फूल खेतीमा क्षति भएको पुष्प व्यवसायीहरुले बताएका छन् । फूल अभाव भएपछि कैलालीमा कृतिम फूलको व्यावार फस्टाएको धनगढी स्थित पुष्प व्यवसी पुष्पराज पन्तले बताए । उनका अनुसार प्राकृतिक फूल अभाव रहेको देखिएपछि भारतबाट करोडौंको कृतिक फूल भित्रिएका छन् ।

पुष्प व्यवसायी पन्तले दुई लाख लगानी गरेर लगाइएको फूल बर्षाले नष्ट गरेको बताए । दुईलाख लगानी गरेर ५ लाख सम्म आम्दानी हुन्छ भन्ने अनुमान गरिएको बताउँदै उनले बर्षाका कारण लगानी समेत नष्ट भएको बताए । ‘रोप्ने, गोडमेल गर्नेदेखि अहिलेसम्म दुई लाख बढी खर्च लाग्यो,’ उनले भने,‘त्यो सबै लगानी बर्षाले बगायो, जसका कारण फूल अभाव हुनका साथै लाखौंको नोक्सानी भएको छ ।’ वर्षाका कारण आफुले डेढ बिघाह जमिनमा लगाएको फुलका बोट औलाएको उनले बताए ।

गत वर्ष कोरोना महामारीका कारण त्यति फूल खेती गर्न नपाइएको र यस बर्ष बर्षाका कारण फूल खेती नष्ट हुँदा व्यवसायनै छोड्नेपर्ने अवस्थामा पुगेको उनि बताउँछन् । ‘अवत फूलको वीउँ कसरी संरक्षण गर्ने भन्ने पिरलो परेको छ,’ उनले भने,‘दुई बर्ष सम्म घाटा खाएपछि व्यवसायमा टिक्न सक्ने अवस्था पनि रहेन ।’

धनगढी–२ का फूल व्यवसायी चन्द्रबहादुर नेपालीले बाढीका कारण फूल नष्ट भएपछि कृतिाम फूल र कृतिम फूलले बनाएका माला वेच्न थालेको बताए । ‘बिउ नपाउँदा भनेजति फूल खेती गर्नै पाइएको थिएन,’ उनले भने,‘लगाएको खेति पनि बर्षाले नष्ट गरेपछि कृतिम फूलको कारोवार गर्न थालेको छु ।’ दुई बर्ष लगातार फुल व्यवसायमा नोक्सानी व्यहोर्नुपरेको उनले बताए ।  ‘पोहोर कोरोनाले नोक्सान गर्यो,’ उनले भने,‘यस बर्ष फूलेर तयार भएको फूल  वर्षाले नोक्सान गर्यो, निक्सानीको त कुरै छोडौं ।’ यस बर्ष ५ कठ्ठा जमिनमा फूल खेति गरिएको उनले बताए ।

फूल नभएपछि आफ्ना नियमित ग्राहकलाई फर्काउनु परेको उनको दुःखेसो छ । ‘ग्राहकहरु फूलका लागि घरमै पुग्न थालेका छन्,’ उनले भने,‘तर बारीमा फूल छैन, ग्राहकलाई रित्तै फर्काउनु पर्दा मन भारी हुन थालेको छ ।’ बर्षाले बचेको फूल बाट माला बनाएर ग्राहकलाई प्रति माला एक सय ५० देखी २ सय ५० सम्म विक्रि गर्ने गरेको उनले बताए ।

दुई वर्षदेखि फूल खेती गर्न नसके पनि फूल व्यवसायीले उब्जनी कर तिरिरहनुपरेको उनको दुःखेसो छ । ‘लगातार व्यवसायमा घाटा व्यहोर्नुपरिरहेको छ,’ उनले भने,‘तर फूल व्यवसायी तर्फ सरकारको ध्याननै गएको छैन, हामी धमाधम कर तिरिरहेका छौं ।’

फूल व्यवसायी पुष्पराज पन्तका अनुसार अहिले भारतले फूल निर्यातमा रोक लगाएको छ । जसका कारण भारतबाट समेत प्राकृतिक फूल आउन नसकेको उनले बताए । ‘भारतबाट पनि फूल आउन सकेको छैन,’ उनले भने, कृतिम फूलको व्यापार बढेको छ । प्राकृतिक फूल खोज्ने ग्राहक महंगीको मारमा पर्ने निश्चित छ ।’